Մայր Աթոռի տարածքում են հիմնվել Կովկասի առաջին տպարանը՝ 1771թ.-ին, Հայաստանի ամենահին բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը՝ 1874թ.-ին, ամենահին թանգարանը՝ 1868թ.-ին: Դրանք նույն նպատակին ծառայում են առ այսօր: Մայր Աթոռը այն եզակի տարածքներից է, որտեղ իրար կից պահպանվում են տարբեր դարերի բազում շինություններ ու հիշատակներ: Հայ առաքելական եկեղեցու գահակալները իրար են փոխանցել նախորդի գործը շարունակելու պատգամը, անցյալի հիշատակների հանդեպ խնամքի ու հոգատարության հանձնառությունը: